SIRENES

SIRENES

monstra marina, poetarum fabulis celebratissima. Has finxerunt antiqui Acheloi fluminis, ac Terpsichores fuisse filias. NIcander autem l. 3. Mutationum, Melpomenen Sirenum matrem fuisse scribit, alii Steropen, alli Calliopen. Haeigitur siculum litus incolentes, nautas praeternavigantes, suavitate cantûs, in naufragium pelliciebant. Ovid. Art. Am. l. 3. v. 311.

Monstra maris Sirenes erant: quae vote canorâ

Quaslibet admissas detinuêre rates.

Nomina vero illarum fuerunt Aglaope, Pisinoe, Thelxiopia. Ut antem Choerilus voluit, Thelexiope, Molpe, Aglaophonos. Clearchus vero Solensis in Amatoriis l. 3. unam illarum Leucosiam nominat. aliam LIgeam, tertiam Parthenopen. Mirabilis profecto dicebatur harum Sirenum suavitas cantûs, quando vel in apertam perniciem homines trahebant, efficiebantque, ut sui ipsorum obliti in manifestam caedem se trahi paterentur. Nonnus Bassaricam. l. 2.

Ω῾ δ᾿ ὅτςτις Σειρῆνος ἐπίκλοπον ὕμνον ἀκούων

Ε᾿ις μάρον αὐτοκέλευων ἀώριος εἵλκετον ἀύτης

Θελράμενος μελέεςςι καὶ ουκ ἔτι κῦμα χαράςςων

Γλαυρὸν ἀκυμάντοισιν ὕδωρ λἐυκαινεν ἐρετμοῖς:

Α᾿λλὰ λιγυφθόγγοιο πεσὼν ἐπὶ δίκτυα μοίρης

Τέρπεται πηδαλίοιο λελασμένος, ἄςτρονἐάςςας

Πλειάδος ἑπταπόροιο καὶ ἄντυγα κυκλάδος Α῎ρκτου.

Idcieco eum Minyae per ea loca navigarent, Aucoeô navem gubernante, se citharam sumpsisse scribit Orpheus in Argonauticis, suôque cantu Sirenum cantum retudisse. Sic enim ille:

Ε᾿νθὰ δ᾿ ἐφεζόμεναι λιγορην` ὄπα γηρύουσι

Κοῦραι, ἀνοςτήτους, δὲ βροτῶν βέλγουσιν ἀκουάς.

Δὴ τότε δἠ Μινύαισιν ἐφην´δανε πίςτις ἀοιδῆς

Σειρην´ων, οὐδέ σφι παραπλώεςθαι ἔμελλον

Φθογγην` οὐλομένην, χειρῶν δὲ οἱ ἧκαν ἐρετμά.

Illae autem postea desperatione captae, mutaeque factae in mare musica instrumenta abiecerunt, uti testatur idem poeta in his:

Δή τοτε φορμίζοντος ἀπὸ σκοπέλου νιφόεντος

Σειρην̑ες γάμβησαν, ἑην` δ᾿ ἄμπαυσαν ἀοιδην´.

Καί ῤ ἡ μὲν λωτοὺς, ἡ δ᾿ αὖ χέλυν ἕκβαλε χειρῶν.

Quae omnia Apollonius ita declaravit Argonauticôn l. 4.

——— Α῏ιψα δὲ νῆσον

Καλην`, ἀνγεμόεςςαν ἐσέδρακον, ἔνθα λίγειαι

Σείρην̑ες σίνοντ᾿ Α᾿χελωΐδες, ἡδείῃσι

Θέλγουσαι μολπῆσιν, ὅτις παρὰ πεῖσμα βάλοιτο.

Τὰς μὲν ἀῤ ἐυειδὴς Α᾿χελωῒῳ ἐυνηθεῖσα

Γείνατο Τερψιχόρη Μουσέων μία. Καὶ τότε Δηοῦς

Θυγατέῤ ἰφθὶμην ἀδμῆτ᾿ ἔτι πορσύνεσκον.

Α῎μμιγα μελπόμεναι. τέδε δ᾿ ἄλλο μὲν οἰωνοῖσιν,

Α῎λλο δὲ παρθενικαῖς εναλίγκιαι ἔσκον ἰδέςθαι,

Αἰεὶ δ᾿ ἐυόρμου δεδοκημέναι εν περιωπῆς.

Η῏ θαμὰ δὴ πολέων μελιηδέα νόςτον ἕλοντο

Τηκεδόνι φςθινύθουσαι, ἀπηλεγέως δ᾿ ἄρα καὶ τοῖς

Ι῎εσαν εν ςτομάτων ὄπα λείριον, οἱ δ᾿ ἀπὸ νηὸς

Η῎δη πείσματ᾿ ἔμελλον ἐπ᾿ ἠϊόνεςςι βαλέςθαι,

Εἰ μὴ ἂν Οἰάγροιο πάϊς Θρηΐκιος, Ο᾿ρφἐυς,

Βιςτονίην ενὶ χεοσιν` ἑαῖς φόρμιγγα τανύςςας,

Κραιπνὸν ἐϋτροχάλοιο μέλος κανάχησεν ἀοιδῆς.

Eratautem illa Sirenum astutia, ut quibus rebus maxime quisque audiendis delectaretur, eas praecipue canerent; erantque mirifice omnium praeteritorum negotorum memores; quare ita inquiunt apud Homer. Od. μ. v. 184.

Δεῦῤ ἀγ᾿ ἰὼν πολύαιν᾿ Ο᾿δυσεῦ, μέγα κῦδος Α᾿χαιῶν,

Νῆα κατάςτησον, ἵνα νωϊτέρην ὄπ᾿ ἀκούσῃς.

Οὐ γάρ πω τις τῇδε παρήλατε νηΐ μελαίνῃ,

Πρὶν ἠμέων μελίγνρυν ἀπὸ ςτομάτων ὄπ᾿ ἀκοῦσαι,

Α᾿λλ᾿ ὅγε τερψάμενος νεῖται, καὶ πλείονα εἰδὼς.

Ἴδμεν γάρ τοι πάνθ᾿ ὅσ᾿ ἐνι Τροίῃ ἐυρείῃ

Α᾿ργεῖοι Τρωές τε ςθεῶν ἰότητι μόγησαν.

Ἴδμεν δ᾿ ὅςςα γένηται ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ.

Quoniam vero multi, cum eo applicuissent, suavitate eantus irretiti, recedere non poterant, sed moriebantur inhumati, in desertis insulis, opus erat multâ et prudentiâ, et animi conrentione ad illa pericula devitanda. Idcirco Ulyssem Circe sic instruit apud Homer. loc. cit. v. 39.

Σειρην̑ας μὲν πρῶτον ἀφίξεαι, αἵ ῤά τε πάοτας

Α᾿νθρώπους θέλγουσιν, ὅτις σφέας εἰσαφίκηται,

Ο῞ςτις ἀϊδρίῃ πελάσει, καὶ φθόγγον ἀκούσει

Σειρην´ων, τῷ δ᾿οὔτι γυνὴ, καὶ νήπια τέκνα

Ο῞ικαδε νοςτήσαντι παρίςταται, οὐδὲ γάνυνται.

Α᾿λλὰ τε Σειρην̑ες λιγυρῇ θέλγουσιν ἀοιδῇ,

Η῞μεναι εν λειμῶνι, πολὸς δ᾿ ἀμφ᾿ ὀςτεόφιν θὶς

Α᾿νδρῶν πυθομένων, περὶ δὲ ῤινοὶ μινύθουσιν.

Α᾿λλὰ παρὲξ ἐλάαν, ἐπὶ δ᾿ οὔατ᾿ ἀλεῖψαι ἑταίρων,

Κηρον` δεψήσας μελιηδέα, μή τις ἀκούσῃ

Τῶν ἄλλων, ἀτὰρ αὐτὸς ἀκουέμεν αἴ κ᾿ ἐθέληςθα;

Δησάντων σ᾿ εν νηῒ θοῇ χεῖράς τε πόδας τε

Ο᾿ρθὸν εν ιςτοπέδῃ, εν δ᾿ αὐτοῦ πείρατ᾿ ἀνήφθω.

Hôc pactô Sirenum illecebras evasit Laertae filius. Quo allusit Iuvenal. Sat. 9. v. ult. his verbis:

——— Nam, cum pro me Fortuna rogatur,

Affigit ceras illâ de nave petitas,

Quae Siculos cantus effugit remige surdê.

Martial. l. 3. epigr. 64. v. 1.

Sirenas hilarem navig antium poenam,

Blandasque mortes, gaudiumque crudele,

Quas nemo quondam deserebat auditas,

Fallax Ulysses dicitur reliquisse.

Erat autem tota fere illa ora alba, propter insepultorum ossa, quod etiam ait Virgil. l. 5. v. 864.

Iamque adeo scoiulos Sirenum advecta fubibat

Difficiles quondam, multorumque ossibus albos.

Cum vero Ulysses illarum fallacias obturatis auribus sociorum, ipseque malo alligatus fefellisset, fama est ipsas Sirenas se in mare praecipitâsse, neque amplius postea auditas. Cum vero se in mare praecipitâssent, sive illud Orphei, sive Ulyssis arte factum est, dicuntur in saxa fuisse conversae, sicuti testatur Orpheus in Argon.

Δεινὰ δ᾿ ἀνεςτονάχησαν, ἐπεὶ πότμος ἤϊε λυγρὸς

Μοιριδίου θανάτοιο, σφεάς δ᾿ ἀπὸ ῥωγάδος ἄκρης

Ε᾿ς βυθὸν δίσκευϚαν ἁλιῤῥοθίοιο θαλάςςης,

Πέτραις δ᾿ ἠλλάξαντο δέμας, μόρφην θ᾿ ὑπέροπλον.

Prope Pelorum vero fama est habitasse Sirenes. Servius in l. 5. Aen. v. 864. Sirenes secundum fabulam in parte virgines fuerunt, in parte volucres, Acheloi fluminis, et Calliopes Musae filiae. Harum una voce, altera tibiis, altera lyrâ canebat. Et primo iuxta Pelorum, post in Capreis insula habitârunt. Unde est quod Sirenas recenset Ovidius inter Proserpinae Siculae Deae comites, Met. l. 5. v. 554.

An quia cum legeret ftores Proserpina vernos,

In comitum numero mixtae Sirenes eratis?

Et apud Nonnum Dionysiacorum l. 13. v. 313. Catanenses Γείτονα Σειρην´ων πόλιν ᾤκεον. Hinc Statius silv. 1. l. 2. in epicedio Glauciae, v. 10.

------ Tergeminum Siculâ de virgine carmen.

I. e. trium Sirenum cantus. Et Iuvenal. Sat. 9. v. 150.

Quae Siculos cantus effugit remige surdô.

Et Claudianus in Epigr. 24. v. 1.

Dulce malum pelago Siren, volucresque pullae

Scylleos inter fremitus, avidamque Charybdim,

Musica saxa fretis habitabant dulcia nostra.

Alii Sirenibus alias sedes assignant: de quo non amplius hôc locô quaeremus. Tantum asserimus cum Bocharto, l. 1. Chanaan, c. 27. 33. Sirenum nomen esse mere Punicum. Poenis enim Sir, est canticum. Inde libro Solomonis titulus Sir hassirim, i. e. canticum canticorum. Itaque Siren Gap desc: Hebrew est canorum monstrum, quale a poetis fingitur. Grammaticos interim nihil moror, qui deducunt ἀπὸ τȏυ σύρειν a trahendo; inde enim non dicerentur Σειρην̑ες, sed Συρην̑ες. Varia autem de Sirenibus, earumque fabulâ tradiderunt veteres. Platoni Sirenes Deae canendi sunt five Musae, quae orbes caelestes (si qui sunt) vertunt et rotant; de quo

Macrob. l. 2. in Som. Scip. c. 3. Alii vero (uti supra diximus) unius Musarum et Acheloi amnis filias tradiderunt: unde Siren Acheloias apud Sil. Italicum, l. 12. v. 33. 34. Suidae αἱ τῆς ψυχῆς εναρμόνιοι καὶ μουσικαὶ δυνάμεις Sirenes vocantur. Pausan. in Atticis, quod Torrentius ad Hor. l. 4. Od. 2. observat, auctor est, apud veteres Poematum, Sermonumque quorum vis efficacem ad suadendum venustatem assimulatam Sirenibus; et inde Sophoclem appellatum Sirena. Quemadmodum et Val. Cato propter suavitatem carminum a veteri Poetâ Latina Siren dictus est, ut Suetonius de illustr. Gramm. cap. 11. refert. Petronius: Hec ipsa cum diceret, tantâ gratiâ conciliabat vocem loquentis, tam dulcis sonus pertentatum mulcebat aera, ut putares inter auras canere Sirenum Concordiam. Heliodor. in Aethiopicis: γ῾πὸ δὲ τȏυ λόγων ὥςπερ τινὸς Σειρην̑ος κεκηλημένος, καὶ πρὸς τὸ πείθεςθαι κατηναγκασμένος. Hinc in Isocratis sepulchro Siren rosita fuit, tamquam perfectae et efficacissimae eloquentiae symbolum, de quo Plut. in vita Isoeratis, et Philostratus in Sophistis. Alii vero a Musis, et vera eloquentiâ, quae in rebus gravibus, seriisque occupatur, Sirenas distinguunt: quippe quas nugacibus rebus sermonis et elegantiae curam impendere volunt: de quo videri Torrentius potest ad l. 1. Horat. ep. 2. Vulgatissima ratio est, Sirenum fabulam ad illecebrosas voluptates referre, quae blandis praestigiis irretiunt homines, atque evertunt, de quo Synesius ep. 145. Nec alio interpretantur, quod 3. Sirenas commenti veteres fuerint. Eô enim numerô triplicem illam voluptatem, quae in σιτίοις, εν πότοις, καὶ εν ἀφροδισέοις, Platoni et Aristoteli statuitur, expressam volunt. Servius ad illud. l. 5. Aen. v. 864.

Iamque adeo scopulos Sirenum advecta subibat.

Postquam breviter fabulam de Sirenibus exposuisset: secundum veritatem, inquit, meretrices fuerunt, quae transeuntes, quoniam eos ducebant ad egestatem, hîc fictae sint inferre naufragia. Vid. Iov. Pontanum l. 6. de bello Neapolitano. Soerates apud Stobaeum: Δεῖὥςπερ Σειρην̑ας τὰς ἡδονὰς παρελθεῖν τὸν ςπἐυδοντα την` ἀρετην` ἰδεῖν ὥςπερ πατρίδα. Horat. l. 2. Serm. Sat. 3. v. 14.

——— Vitanda est improba Siren

Desidia. ——— ———

Hinc Sirenius; Gell. l. 16. c. 8. Ne, ut plerique alii, tu quoque in illis Dialecticae gyris, atque Maeandris, tamquam apud Sirenios scopulos consenescas. Nic. Lloydius. Addo, quod Sirenes, In fictitiis Plinio avibus habentur; quod miretur quispiam, ut cogitet, vulgo a Pictoribus, quia maris monstra credantur, effingi superiori corporis parte virgineâ, inferiori autem piscium. Sed tale quid apud Veterum legas neminem, inquit Vossius. His enim superne formosae erant Virgines, inferne aves. Unde Ovidius Metamorph. l. 5. fab. 9. v. 552.

——— Vobis Acheloides unde

Pluma pedesque avium, cum Virginis orageratis?

Atque hanc etiam sententiam legas, apud Aelian. de Animal. l. 12. c. 23. Servium ad Aen. l. 6. et Suidam. De quibus cum variae fuerint Antiquorum sententiae, maxime tamen verisimile est, fuisle Psaltrias, corpore quaestum facientes, quae transeuntes allicere, allectos detinere, detentos et animô corumpere, et pecuniis ac honestô nomine privare solebant, vide Gerh. Voss. de orig. et progr. Idolol. l. 3. c. 99. De Sirene in sepulchro Isocratis, vide Fortun. Licetum de Lucernis Antiqq. l. 6. c. 6. de Sirenis Lucerna sepulchrali eundem l. eod. c. 35. ut et supra ubi egimus de Lucerna Nesidea: adde Salmas. ad Solin. passim. Et supra, in Agathodaemones, Cauda Sirenis, Marinus homo. At Sire, vox Gallica, quâ donabantur Magnates, et generatim, qui militari dignitate gaudebant, cum coeteri propriô nomine indigitarentur: an a Graeco κύριος, seu, ut Byzantini efferebaut, κύρος et κύρις, quam postremam vocem virorum illustrium nominibus praepositam, et a quibusdam idiotismi huius ignaris in nomen Cyrus perperam traductam, pafssim observare est. An ab Hebraeo, unde eius etymon arcessunt Nic. Fullerus Miscellan. sacr. l. 1. c. 11. et Steph. Guichartus? quos vide. Absque adiectione, ipsius Regis hic titulus est. Inde porro formatum Monsieur, quae vox cur nominibus appellativis filiorum Principum postponeretur, vide Tillium, landatum Car. du Fresne in Glossario. Plura in voce Domnus, aliquid et infra voce Syriaticus.